Akıntıya Karşı

Yirminci yüzyılın büyük düşünürlerinden biri olan Isaiah Berlin, bu çarpıcı denemeler toplamında fikirler tarihinde, aralarında Machiavelli’nin, Vico’nun, Montesquieu, Herzen ve Sorel’in olduğu ayrıkotu düşünürlerin önemini tartışmaktadır. Berlin, sıra dışı yaratıcılığa sahip hayal gücüyle, kendi dönemlerinin akıntısına karşı kürek çeken ve hâlâ alışılagelmiş düşünce kalıplarına meydan okuyan benzersiz zihinlere can vermektedir.

Saygın denemeci Mark Lilla, Berlin’in kitaptaki bazı konuları tartıştığı ve daha da aydınlattığı yeni bir eki de barındıran, gözden geçirilmiş bu baskıya özgü yeni bir önsözde Berlin’in felsefe alanındaki öğretim üyeliğinden vazgeçip fikirler tarihçisi olma kararının felsefeyi terk etmek anlamına gelmediğini, aksine, bunun, başka, belki de daha iyi, yöntemlerle felsefe yapma kararı olduğunu ileri sürmektedir.

Lilla, kişinin *bir şeyi, doğduğu kaynağıyla bilince, belli insanların bu söz konusu fikri neden kışkırtıcı bulduğunu ve bu fikirle harekete geçtiğini anlayınca, o fikir hakkında salt bir fikir olarak daha fazla şey öğreneceğini* yazmaktadır. Oya gibi işlenmiş entelektüel portrelerinden oluşan elinizdeki toplam bu inancı tüm zenginliğiyle gözler önüne sermektedir.

*Son derece benzersiz bir entelektüel başarı. Batı kültürünün ve uygarlığının en can alıcı sorunlarının bazılarını bu kadar baş döndürücü bir biçimde aydınlatan pek fazla kitap yayınlanmamıştır zamanımızda.*
- Goronwy Rees, Encounter

Isaiah Berlin (1909-1997) Oxford, All Souls College’ta öğretim üyeliği yapmıştır ve aralarında The Crooked Timber of Humanity, The Hedgehog and the Fox, ve The Roots of Romanticism gibi (hepsi Princeton’dan çıkan) kitapların bulunduğu bir çok kitabı kaleme almıştır.