Assos`da Aşk ve Felsefe

Assos (Behramkale) ile Aristoteles arasındaki bağın öneminin farkına varmam son 10-15 yıla dayanıyor. Derslerimde yıllarca Antik Yunan Felsefesi’ni anlattım ama Büyük Üstad`ın ekol yaratarak kendinden sonra gelen tüm filozofları etkileyen sisteminin temellerini Anadolu’da, vatanımızda attığının bilincinde değildim.
Filozof ve botanik biliminin öncüsü dostu Theophrastus ve yardımcısı Kalkedonlu (Kadıköy) Xenocrates’le birlikte Assos’a gelen Büyük Üstad Atina’da kurduğu Lykeion’dan (Lise) önce “bizim mahallede” felsefe okulu açıyor ve burada üç yıla yakın eğitim veriyor. Köle kökenli, felsefe aşığı Hermias, Aristo’yu Hellas’tan kapıp Anadolu’ya kaçırıyor ve efendisi Tiran Eubouleus’la birlikte felsefe tarihinin başat akımlarından Aristo’nun Meşşaiyye (Yürüyenler) Okulu’nun temellerini Assos’ta atıyorlar. Hermias tüm olaylara tanık… Anlatsın bakalım, neler görmüş, neler yaşamış? Efendisi ölünce Assos’u o yönetmiş. Aristo dışında Okul’a kimler gelip dersler vermiş? Bizlere aktarsın bakalım…
Aristoteles, Assos’a gelip Hermias’ın kuzeni Pythias’la evlenip çocuk sahibi oluyor. Yardımcısı Xenocrates olayı kıskanıyor, çünkü hocasına âşık. Buyurun maceraya ve aşka… Kıskançlıklar… Entrikalar... Sürtüşmeler…
***
Son dönemlerde meraklısı artsa da altyapı sahibi olunmadan felsefeyi anlamak zordur. Sevgili filozoflarımız da anlaşılmaması için sanki gayret sarfederler. Platon ve Aristoteles basite indirgenerek anlatılabilir mi? Ve de karşılaştırmalı olarak… Birbirlerini kapıştırarak… Hocası Platon ne demiş, Büyük Üstad nelere itiraz ediyor? Karmaşadan kaçınarak, basit söylemlerle, konuşma diliyle bilgelik sevenler çoğaltılabilir mi? Otuz beş yıl kadar hukuk felsefesi ve sosyolojisi anlatmıştım… Şimdi de bu kitapla tam da bu misyona soyunuyorum…