Çağdaş Hadis Tartışmaları ve Muvatta

Modern dönemde giderek daha fazla çalışmaya konu edilen hadis ve fıkıh tarihinin ilk yüzyılları, Muvatta’ı pek çok konu bağlamında tartışmaların odağına yerleştirmiş ve zengin bir literatürün ortaya çıkmasını sağlamıştır. Kitabî ve şifâhî rivâyet ile isnadın teşekkülü söz konusu olduğunda referans kaynağı haline gelen Muvatta’ın yazılma süreci ve tarihlendirilmesi ile ilgili farklı görüşlerin ele alındığı bu kitapta, oryantalist çalışmalarda ön plana çıkan isnadlardaki bazı kusurların zamanla giderildiği iddiası, hem oryantalist hem de klasik hadis literatürünün imkânlarından istifade edilmek suretiyle tartışılmaktadır. Söz konusu iddia, mürsel rivâyet açısından zengin olan İmâm Mâlik’in Muvatta’ının Yahyâ b. Yahyâ el-Leysî nüshasındaki bir grup mürsel rivâyetin isnad-metin analizi yapılarak tetkik edilmektedir. Mürsel rivâyetler analiz edilirken, sened ve metin farklılıklarını gösteren tablolara ek olarak rivâyete ait tespit edilebilen tariklerin bir araya getirildiği isnad şemalarına da yer verilmiştir. Hadis ilminin önemli meselelerinden ‘irsâl-ittisâl’ ve ‘vasl olgusu’ konularının ele alındığı bu araştırma; rivâyet tarihi, isnadın teşekkülü ve râvi-rivâyet ilişkisi hakkında önemli değerlendirmelerin yapılmasına imkân sağlamaktadır.