İbn Sina’nın Sebeplik Teorisi

İslam düşünce tarihindeki en etkili sistem kurucu filozof olan İbn Sînâ`nın sebeplik anlayışı filozofun inşâ ettiği felsefe sisteminin en önemli unsurlarını birbirine bağlayan metafizik bir ilke olması bakımından ve âlemin varlığı ile düzenini açıklayan yönüyle ele alınmaktadır. İbn Sînâ`da sebepliğin tespiti onun felsefesinde kozmolojiden ontolojiye teolojiye uzanan son derece belirleyici sonuçlar doğurur. Nitekim İbn Sînâ metafiziğinin en önemli başlıkları arasında yer alan varlık hakkındaki zorunlu-mümkün ayrımı mümkün varlık hakkındaki mahiyet-varlık ayrımı ve çokluğun Tanrı`dan ne şekilde meydana geldiğini açıklayan sudûr teorisi sebepliğin temellendirildiği bir zeminde vücut bulur. Bu nedenle sebeplik meselesi filozofun sistemini anlamak için âdeta bir anahtar mesabesindedir.