Irak’ta Şii Merciliği`nin Siyasi Rolü

Bu çalışma, Şii dini Merciliği`nin Irak`ın günlük hayatındaki etkisini ve ağırlığını ortaya koymanın yanında Şiilerin Merciliğe bu denli bağlılıklarının gerçeklerini incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma, Şii mercilerinin genelde Ortadoğu`da, özelde de Irak`ta, siyasi rolünü net bir şekilde ortaya koymaya ve bunun Irak`ın ve Ortadoğu`nun şekillenmesindeki muhtemel etkisinin ne olacağını tespit etmeye çalışmaktadır.

Çalışma yapılırken konu ile ilgili Irak ile Türkiye`de yayınlanan kitap, dergi, gazete, web sayfalarına başvurulmuş; Irak, İran ve Lübnan gibi önemli Şii merkezleri olan ülkelerden kaynaklar toplanmıştır. Irak`a gidilerek Şii Merciliği`nin merkezi olan Necef ve Kerbela gibi kutsal şehirler başta olmak üzere Şiilerin yoğun olduğu şehirlerde saha çalışması yapılmıştır.

Bu bağlamda Şii dünyasında en büyük dini mercii olarak bilinen Ayetullah Ali el-Hüseyni el-Sistani başta olmak üzere çok sayıda Şii mercileri ile görüşülmüş, tez konusu ile ilgili yayınladıkları fetvalar, yöneltilen sorulara cevapları gibi bürolarından önemli kaynaklar elde edilmiştir. Bunların yanı sıra kutsal şehirlerde yapılan gözlemler de tez için önemli kaynak teşkil etmiştir. Kaynaklar ağırlıklı olarak Şii mercilerinin fetvaları, kitapları ve hutbelerinin yanı sıra çok sayıda Arapça kitap, makale ve web sitesinden oluşmaktadır.