Leibniz

“Leibniz, Batı geleneğinin kuşkusuz en önemli filozoflarından biridir, ama aynı zamanda alışılmadık derecede zor bir filozoftur. … Çoğu okur monadlar kuramına ve bu dünyanın olanaklı dünyaların en iyisi olduğu savına gösterdikleri ilk direncin üstesinden gelmekte zorlanır. Nitekim olanaklı dünyaların en iyisi savı Leibniz’i, Candide’de Voltaire’in ellerinde kolay bir hedef haline getirmiştir. Zorluğun başka bir kaynağı ise tamamen farklı bir türdendir. Bir felsefi kitap yayımlamış olmasına rağmen Leibniz, felsefi kuram ve iddialarının tam bir anlatımını hiç üretmemiştir.”

Nasıl bir filozofla karşı karşıya olduğumuzu bu cümlelerle ifade eden Nicholas Jolley’in elinizdeki kitabı, bütün bu güçlüklerin üstesinden titizlikle gelen, Leibniz’in kavramlarını ve felsefi anlayışını açık bir anlatımla bütünlüğe kavuşturan bir çalışma. Jolley, bu doğrultuda, Leibniz’i Descartes, Spinoza, Locke gibi filozoflarla olan tartışmaları çerçevesinde konumlandırmanın yanı sıra Leibniz çalışmalarında gözden kaçan ahlak ve siyaset felsefesine ilişkin görüşlerini ele almayı da ihmal etmiyor.

Betrand Russell’ın, “tüm zamanların en üstün zekâlarından biri” olarak andığı Leibniz için Jolley’in kitabı vazgeçilmez bir rehber olmaya aday.