Metafizikçi Olarak Nietzsche

Nietzsche, Sokrates-Platon temeline dayanan tüm eski kültürü inkâr ederken, yanlışlıkla onun metafizik düşmanı bir düşünür olduğu da yaygın bir kanaat haline gelmiştir. Oysa Nietzsche, tepeden tırnağa bir metafizikçidir. Nietzsche *Artisten-Metaphysik* dediği estetik karakterli, aşkın (transzendental) değil, deneme içi (immanent) yaratma aktına dayanan bir metafizik anlayışı getirmiştir. Bu estetik yaratmayı, Yunan efsanesinin iki Tanrısı sembolize eder: Dionysos ve Apollon. Dionysos, insandaki şehvetten gelen vecd, sevinç ve korku karışımı yaratma aktını simgeler ve Nietzsche buna *dionysosca olan (dionysisch)* der. Apollon ise ölçü ve dengeyi temsil eden sanat içgüdüsüdür ve Nietzsche buna da *apollonca olan (apollonisch)* der. Bu iki iç-güdü birbirinin karşıtıdır; ama Nietzsche metafiziği, bu iki karşıt içgüdünün birleşip çiftleşmesinin ürünü olarak görür.