Milletlerarası Özel Hukukta Merkeziyetsiz Otonom Organizasyonlara DAO`lara Uygulanacak Hukuk

Blokzincir teknolojisinin akıllı sözleşmelerle korelasyonu; işleyişini akıllı sözleşmeler vasıtasıyla gerçekleştiren, dünyanın dört bir yanındaki kişilerin çeşitli amaçlarla bir araya gelerek oluşturdukları ve Merkeziyetsiz Otonom Organizasyon (DAO) olarak anılan organizasyon yapılarının ortaya çıkmasına yol açmıştır. Günümüzde sayıları az da olsa bazı devletler, iç hukuklarında yaptıkları düzenlemelerle; DAO`ların belirli şirket türleri altında veya bağımsız bir şirket türü olarak kurulup tüzel kişilik kazanmasına cevaz vermişlerdir. Böylece, yabancı öğretide, belirli bir devletin hukuku uyarınca kurulup tüzel kişilik kazanan DAO`lar düzenlenmiş DAO kavramıyla; tüzel kişiliği olmayan ve çoğunlukla adi ortaklık olarak nitelendirilen DAO`lar ise düzenlenmemiş DAO ifadesiyle anılmaya başlanmıştır. Türk hukuku açısından, düzenlenmiş DAO`lar yabancı şirket oldukları için, düzenlenmemiş DAO`lar ise adi ortaklık olarak nitelendirildiği ve katılımcıları ekseriyetle dünyanın dört bir yanındaki kişilerden oluştuğu için yabancılık unsuru içermekte; dolayısıyla DAO`lar, hemen her zaman Milletlerarası Özel Hukukun uygulama alanına girmektedir. Bu bağlamda, çalışmamızda, düzenlenmiş DAO`ların Türk hukukunda tanınması ve şirket statüsünün tespiti meseleleri ele alınmış; ardından, düzenlenmemiş DAO`ların ehliyetine ve katılımcıları arasındaki sözleşmeden doğan borç ilişkisine uygulanacak hukuk konuları açıklanmaya çalışılmıştır.