Pestalozzi Çocuklar Köyü

İsmail Hakkı Tonguç, 1893`te Tataratmaca Köyü`nde doğdu. Ilkokulu köyünde, rüştiyeyi Silistre`de okudu. Kastamonu Erkek öğretmen Okulunda, İstanbul Erkek Okulunda okudu. Almanya-Karlsruhe-Ettlingen öğretmen Okulunda düzenlenen programa katıldı. 1919`da Eskişehir Darülmuallimin`de ilk görevine başladı. Konya, Ankara ve Adana`da öğretmenlik yaptı. Levazım ve Alat`ı Dersiye Müzesi Müdürü oldu. 1935` te Gazi Eğitimi Enstitüsü`nün Resim-İş Bölümünü kurdu. 1935`te ilk öğretim Genel Müdürü oldu. Köy Enstitüleri`nin kuruluşuna önderlik etti. 1946 yılında görevinden alındı. Tam 14 yıl, hem Köy Enstitüleri, hem kendisi türlü iftiralara ugradı. 27 Mayıs 1960 devrimınden kısa bir süre sonra, 23 Haziran 1960`ta yaşamını yitirdi.

Pestalozzi Çocuklar Köyü`ndeki her satırda Tonguç, eşitlikçi toplum ütopyasını ortaya koyar. O, bu eserde sadece Pestalozz` nin izini sürmez, Köy Enstitülerrnin kurucularına, mezunlarına, Köy Enstitüleri mekanlarına karşı açılan savaşın başarısızlıkla sonuçlanacağına olan inancını da İsmail Hakkı Tonguç ortaya koyar. Pestalozzi`nin 19. yüzyılda İsviçre`de akıttığı alın teri, 20. yüzyılın eğitim anlayışını beslemiştir.

Tonguç, Pestalozzi`nın tarihte bıraktığı izle, karşıtlarınınki arasında nitelik farkını şöyle ortaya koyar: "Hayatta iken ona saldıran anlayışsız kişiler de pedagoji tarihinde birer iftiracı olarak kalmışlardır." Tonguç da Pestalozzi gibi, 1946`dan itibaren kendisine yönelik bütün suçlamalara karşın tarihte hak ettiği yeri almıştır.

İsmail Hakkı Tonguç Belgeligi Vakfı`nın izniyle Pestalozzi Çocuklar Köyü`nü yayımlayan Cumhuriyet Kitapları, Köy Enstitülerrne, Tonguç`a ve eserlerine verdigi degeri ortaya koymuştur. Tonguç`un Pestalozzi Çocuklar Köyü, Köy Enstitüleri`ni yeniden düşünmemizi sağlayan güzel bir armagan olmuştur!