Taberi Tefsirinin Dirayet Boyutu

İslam ilim geleneğinde derin izler bırakan ve genel anlamda ansiklopedik bir birikime sahip birçok âlim vardır. Bahsedilen velûd âlimlerden biri olan Taberî, Camiu`l-beyan an te`vili ayi`l-Kur`an adlı eseri ile tefsir tarihinde önemli bir konuma sahip olmuştur.

İlim geleneğimizde tefsirler, genellikle rivâyet ağırlıklı ve dirâyet ağırlıklı tefsirler şeklinde ikiye ayrılmaktadır. Taberî`nin, sözkonusu eseri rivâyet ağırlıklı bir tefsir olsa da, onun tefsirinin dirâyet boyutunun da ihmal edilmemesi gerekir. Kendisinden önceki tefsir görüşlerini ce`m eden Taberî, aynı zamanda eserinde kendi görüş ve tercihlerini ifade etmiştir.

Taberî, mukaddimesinde tefsiri üç kısma ayırmıştır: Sadece Allah`ın bildiği tefsir, Hz. Peygamberin beyanıyla bilinen tefsir, ehl-i lisanın bildiği tefsir. Biz bu çalışmamızda Taberî`nin taksimatındaki üçüncü kısmı araştırmış olduk. Bu kısım da Taberî tefsirinin dirayet boyutunu oluşturmaktadır.