Tasavvufta Ricalü`l-Gayb Anlayışı

Tasavvuf literatüründe dikkat çekici kavramlardan birisi de ricalü’l-gaybdır. Sûfîlere göre ricalü’l-gayb, veliler arasından salih amel ve güzel ahlaklarıyla yükselmiş, nükaba, nüceba, abdal, evtad, imaman ve kutub gibi payelerle görevlendirilmiş seçkin velilerdir. Bulundukları her bir paye için belli şartlar ve o makama göre ihsan edilen belirli manevi yetkiler vardır. Ricalü’l-gayb hakkında ise menfi ve müspet pek çok eser ve görüş bulunmaktadır. Selim Uğur’un hazırlamış olduğu ve Nizamiye Akademi Yayınları’ndan çıkan Tasavvufta Ricalü’l-Gayb Anlayışı adlı bu çalışmada, İslam dünyasında ilmiyle hüsnükabul görmüş, eserleri medreselerde okutulmuş ve özellikle fakih kimliğiyle ön plana çıkmış İbn abidin’in tasavvuf sahasında, ricalü’l-gaybe dair yazmış olduğu risale üzerinden ricalü’lgayb ele alınmakta. Çalışma dört bölümden oluşuyor. Birinci bölümde İbn abidin’in kısaca hayatına ve eserlerine değiniliyor. İkinci bölümde ricalü’l-gayba telakkisinin kendisinden bağımsız düşünülemeyeceği velayet konusu ana hatlarıyla işleniyor. Üçüncü bölümde ricalü’l-gayb anlayışının merkezinde yer alan ve İbn abidin’in İcabetü’l-Gavs adlı eserine de ismini vermiş bulunan gavs ve kutub kavramları detaylıca işleniyor. Dördüncü bölümde ise İcabetü’l-Gavs’ta bahsedilen imaman, evtad, abdal, nüceba ve nükaba gibi diğer rical kavramları ele alınıyor.